Vừa qua, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Service (“Moody’s”) phát hành thông cáo báo chí về việc giữ nguyên hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức Ba3 đối với các khoản phát hành bằng đồng nội tệ và ngoại tệ và các khoản vay cao cấp không được bảo đảm, và điều chỉnh tăng triển vọng lên Tích cực. Để hiểu rõ hơn về quyết định của tổ chức Moody’s, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính, cơ quan được Chính phủ giao trách nhiệm chủ trì tổ chức triển khai công tác đánh giá hệ số tín nhiệm quốc gia đã chia sẻ thêm về vấn đề này.
Thưa ông, việc Moody's tăng bậc tín nhiệm cho Việt Nam có ý nghĩa như thế nào?
Ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại
Ông Trương Hùng Long: Kể từ đợt nâng bậc hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên Ba3 vào tháng 8/2018, việc Moody’s lần đầu tiên nâng triển vọng tín nhiệm của nước ta lên mức Tích cực vào ngày 18/3/2021 vừa qua là sự ghi nhận quan trọng về kết quả điều hành chính sách vĩ mô hiệu quả, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị của Việt Nam trong việc kiểm soát thành công dịch Covid-19, đưa nền kinh tế phục hồi nhanh chóng, vượt xa các quốc gia đồng mức xếp hạng trong khu vực cũng như trên thế giới. Đó cũng là kết quả của sự kiên trì, chủ động của các cơ quan Chính phủ, của Bộ Tài chính trong việc chia sẻ và cập nhật các thông tin về kinh tế vĩ mô với phía Moody’s trong một thời gian dài.
Đây cũng là lần đầu tiên Moody’s đánh giá vượt bậc đối với triển vọng tín nhiệm của Việt Nam, nâng liền hai bậc, là điều chưa có tiền lệ trong đánh giá của tổ chức này trên toàn cầu kế từ đại dịch Covid-19. Vì vậy trong bối cảnh đại dịch vẫn diễn biến hết sức phức tạp trên toàn thế giới, đây thực sự là thông tin rất đáng mừng, cũng là kết quả đáng ghi nhận đối với Chính phủ Việt Nam cũng như các thành phần kinh tế khác.
Như ông đã biết, cùng với động thái cải thiện triển vọng tín nhiệm quốc gia, Moody’s cũng đã xác nhận áp dụng xếp hạng của 15 ngân hàng Việt Nam ở mức Ba3, đồng thời điều chỉnh triển vọng xếp hạng của 9 ngân hàng lên Tích cực và 6 ngân hàng từ Tiêu cực lên Ổn định. Căn cứ vào những cơ sở nào để Moody’s đưa ra quyết định như vậy?
Ông Trương Hùng Long: Việc Moody’s nâng triển vọng lên Tích cực phản ánh ghi nhận của tổ chức này về nền tảng kinh tế vĩ mô vững chắc của Việt Nam, thành công vượt trội của Chính phủ trong việc kiểm soát dịch bệnh và tăng trưởng dương của nền kinh tế được duy trì, cũng như vị thế đối ngoại được tăng cường nhờ khả năng hội nhập quốc tế vào chuỗi cung ứng châu Á.
Buổi làm việc trực tuyến giữa Bộ Tài chính với Moody’s
Cụ thể, Moody’s cho biết thành tựu phát triển kinh tế ấn tượng của Việt Nam vượt xa các quốc gia có xếp hạng tương đồng trên toàn thế giới, các giải pháp chính sách phát triển và kiềm chế dịch bệnh hiệu quả của nước ta đã hỗ trợ hoạt động kinh tế trong nước và giao thương quốc tế phục hồi nhanh chóng và hỗ trợ thu ngân sách. Chính nhờ những thành quả cải thiện vị thế tài khoá và kết quản quản lý nợ công đầy thuyết phục và vững chắc trong giai đoạn vừa qua đã giúp Việt Nam tăng đệm dự phòng chính sách để ứng phó với rủi ro vĩ mô. Việc nước ta không phải tăng vay để ứng phó với đại dịch Covid-19 như nhiều quốc gia khác trên thế giới là điểm hết sức tích cực.
Bên cạnh đó, Moody’s cũng đánh giá Việt Nam có tiềm năng hưởng lợi từ xu thế dịch chuyển toàn cầu về sản xuất, thương mại và tiêu dùng hậu đại dịch với sức cạnh tranh của ngành chế biến chế tạo và khu vực kinh tế đối ngoại đầy năng động. Trong bối cảnh các doanh nghiệp đặt mục tiêu đa dạng hóa địa điểm sản xuất tại châu Á, Việt Nam sẽ tiếp tục thu hút vốn FDI nhờ chi phí lao động cạnh tranh, ổn định chính trị và các ưu đãi có lợi cho thương mại và đầu tư.
Những yếu tố này đều góp phần củng cố triển vọng tăng trưởng mạnh mẽ của Việt Nam, tăng cường chất lượng hồ sơ tín dụng của nước ta trong trung, dài hạn và là những yếu tố quan trọng trong quyết định nâng triển vọng của Moody’s.
Xin ông cho biết vai trò của Bộ Tài chính trong việc trao đổi, chia sẻ thông tin với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm?
Ông Trương Hùng Long: Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về hội nhập quốc tế và nâng cao vị thế quốc gia, để tạo điều kiện cho việc Chính phủ tiếp cận thị trường vốn quốc tế cũng như tăng cường trao đổi, minh bạch thông tin kinh tế - xã hội của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính ký kết thỏa thuận chính thức với Moody’s và S&P từ năm 2005 và với Fitch từ năm 2015 để thực hiện đánh giá hệ số tín nhiệm quốc gia. Nhận thức được tầm quan trọng của nhiệm vụ cải thiện hệ số tín nhiệm quốc gia, để chủ động trong quản lý nguồn huy động vốn vay nợ công, đa dạng hóa nguồn vay nợ, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án nâng cao xếp hạng tín nhiệm quốc gia tại Quyết định số 304/QĐ-TTg ngày 6/2/2013. Điều này thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ, sự chỉ đạo của các Bộ, ngành trong các nỗ lực nhằm nâng cao hình ảnh và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
Trong bối cảnh dịch Covid-19, Bộ Tài chính đã linh hoạt áp dụng đa dạng hình thức làm việc, điện đàm trực tuyến với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm
Với vai trò là cơ quan được Chính phủ giao trách nhiệm chủ trì tổ chức triển khai công tác đánh giá hệ số tín nhiệm quốc gia, Bộ Tài chính đã chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan trong quá trình làm việc, cập nhật thông tin thường xuyên với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, trong đó có Moody’s. Trong bối cảnh đại dịch diễn biến phức tạp, Bộ Tài chính đã linh hoạt áp dụng đa dạng hình thức làm việc, điện đàm trực tuyến để đảm bảo việc trao đổi thông tin thường xuyên, thông suốt, giúp các tổ chức xếp hạng tín nhiệm có đầy đủ thông tin để đưa ra những đánh giá cập nhật, chính xác về hồ sơ tín dụng của Việt Nam.
Trong thời gian qua, Bộ Tài chính cũng chủ động phối hợp với các định chế tài chính, chuyên gia tư vấn trong và ngoài nước tổ chức nhiều buổi hội thảo, tọa đàm với các cơ quan, tổ chức trong nước nhằm không ngừng nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia, theo đó cải thiện chất lượng thông tin cung cấp cũng như phương pháp làm việc với các cơ quan xếp hạng tín nhiệm.
Đối với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, Bộ Tài chính đã kiên trì tập trung giải trình, thuyết phục về các vấn đề các tổ chức xếp hạng tín nhiệm còn có quan ngại nhằm cung cấp đầy đủ thông tin, đảm bảo đánh giá khách quan của các cơ quan này. Kết quả là năm 2021, Moody’s đã nâng triển vọng của Việt Nam lên 2 bậc, điều mà chưa từng có tiền lệ trong xếp hạng tín nhiệm của tổ chức này trên toàn cầu kể từ đại dịch Covid-19, và là kết quả rất đáng ghi nhận đối với Việt Nam.
Nguồn: https://mof.gov.vn/webcenter/portal/btcvn/pages_r/l/tin-bo-tai-chinh?dDocName=MOFUCM197731
Hệ số tín nhiệm quốc gia là chỉ số phản ánh tổng thể diễn biến tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, tài chính, tiền tệ, tín dụng và khả năng hoàn trả đúng hạn tiền gốc, lãi trong danh mục nợ quốc gia. Việc tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s nâng 2 bậc triển vọng lên Tích cực đối với Việt Nam phản ánh khẳng định của tổ chức này đối với tiềm năng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Việt Nam. Ở hạng mức Ba3, trái phiếu do Chính phủ Việt Nam phát hành đã dần tiệm cận mức mà các tổ chức xếp hạng tín nhiệm khuyến cáo đầu tư và nắm giữ (tối thiểu phải đạt mức Baa3 – mức thấp nhất trong nhóm xếp hạng tín nhiệm “đầu tư”). Việc cải thiện mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia có nghĩa hết sức quan trọng. Đây là vấn đề về uy tín quốc gia trên trường quốc tế. Mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia tốt sẽ có tác động tích cực trở lại đối với nền kinh tế. xếp hạng tín nhiệm cao hơn sẽ giúp thu hút các nguồn đầu tư trực tiếp, gián tiếp vào Việt Nam tạo nguồn lực cho phát triển; giúp Chính phủ, doanh nghiệp, định chế tài chính nhà nước và các tổ chức tín dụng giảm đáng kể chi phí huy động vốn vay hoặc phát hành trái phiếu ra thị trường vốn quốc tế.